انواع لحیم‌های مورد استفاده در صنعت طلا و جواهر

انواع لحیم‌های مورد استفاده در صنعت طلا و جواهر شامل لحیم سخت، لحیم متوسط و لحیم نرم می باشد که با فلزات مختلف انجام می شوند.

لحیم فلزات نفیس به صورت قطعه ای کوچک از فلزات آلیاژی می باشد که به منظور لحیم کاری دو تکه از فلز و متصل کردن آنها با یکدیگر، ذوب می شوند و به کار می روند. این لحیم ها از ادغام یک یا چندین فلز نفیس از جمله طلا، نقره و پالادیوم با فلزات ارزشمند دیگر مانند کادمیوم تولید می شوند و در جواهرسازی دارای کارایی زیادی می باشند.

چرا لحیم طلا و جواهرات مهم است؟

اهمیت انواع لحیم‌های مورد استفاده در صنعت طلا و جواهر به آن دلیل است که ساخت انواع زیورآلات مستحکم با لحیم کاری امکان پذیر می باشد.

لحیم کاری طلا در ساخت انواع زیورآلات به کار می رود. جواهرات زینتی نیازمند اتصالات ظریف و آناتومی مختلف هستند. برش های گوناگون طلا توسط لحیم به یکدیگر متصل می شود.

اگر حرارت و آلیاژ مورد استفاده در لحیم کاری نامناسب باشد، زیورآلات ساخته شده فاقد مقاومت ماندگار خواهند بود و یا اینکه ظاهر نامناسبی را خواهند داشت. لذا مسئله لحیم کاری حرفه ای طلا و جواهرات بسیار مهم می باشد.

آشنایی با انواع لحیم

چندین روش برای لحیم کاری وجود دارد که هر یک می توانند به صورت خاص در صنعت جواهرات به کار روند. قبل از پرداختن به انواع لحیم‌های مورد استفاده در صنعت طلا و جواهر با دسته بندی کلی لحیم ها آشنا می شویم:

لحیم سخت:

لحیم سخت به صورتی است که فلزات در حرارت بالا ذوب می شوند و در نقطه ذوب بالا به یکدیگر وصل می شوند و گردنبند، دستبند و انگشتر یا دیگر زیورآلات را درست می کنند. لحیم کاری سخت به بریزکاری شناخته می شود.

در این روش لحیم باید فلزی با نقطه ذوب بالاتر از 450 درجه سانتی گراد به کار رود. اما نقطه ذوب فلزات پایه که همان دو فلزی است که به یکدیگر وصل می شوند باید از این میزان پایین تر باشد. لحیم سخت سبب اتصال بسیار قدرتمند فلزات می شود.

لحیم سخت در چندین مرحله انجام می شود که عبارتند از:

• آماده سازی فلزات
• انتخاب فلز پرکننده
• گرما
• پخش کردن فلز پرکننده
• خنک سازی

لحیم متوسط :

این لحیم کاری، یکی از انواع لحیم‌های مورد استفاده در صنعت طلا و جواهر به شمار می آید که با لحیم سخت از نظر میزان حرارت دهی، متفاوت می باشد. لحیم متوسط دارای درجه حرارت کمتر و فشار پایین تر می باشد و در صنعت طلا و جواهر بسیار کاربردی می باشد.

لحیم نرم:

لحیم نرم با پایین ترین درجه حرارت انجام می شود. با توجه به نوع و مشخصات فلز بکار رفته در حوزه جواهرات، تصمیم گیری می شود که از چه لحیمی استفاده شود. لحیم نرم می تواند در بسیاری از مواقع، راهگشا و پاسخگوی نیاز صنعت طلا و جواهرات باشد.

معرفی انواع لحیم‌های مورد استفاده در صنعت طلا و جواهر

• لحیم نرم یا متوسط: لحیم نرم یا متوسط حاصل ذوب پنج گرم طلا و پانصد سوت کادمیوم و ادغام آنها با یکدیگر می باشد که این تکنیک لحیم کاری برای ساخت بسیاری از زیورآلات ایده آل است.
• لحیم طلای سخت: این لحیم حاصل ذوب پنچ گرم طلا و دویست سوت کادمیوم می باشد.

انواع لحیم فلز نقره

چندین لحیم برای فلز نقره به کار می روند که در بررسی انواع لحیم‌های مورد استفاده در صنعت طلا و جواهر با آنها آشنا می شویم:

• لحیم نقره نرم: این لحیم حاصل ذوب پنج گرم نقره خالص و ادغام آن با پنج گرم آلیاژ برنج می باشد. ذوب این فلز در دمای 450 درجه انجام می شود.
• لحیم نقره متوسط: این لحیم، حاصل ذوب و ادغام پنج گرم نقره خالص و پنج گرم نقره می باشد. درجه ذوب فلزات در محدوده 450 تا 550 درجه سانتی گراد است.
• لحیم نقره سخت: این لحیم از ذوب و مخلوط پنج گرم نقطه خالص و 5.2 آلیاژ برنج تحت شرایط خاص بدست می آید و دمایی که باید برای آن درنظر گرفته شود، 650 درجه سانتی گراد می باشد.

فلزات مورد استفاده در لحیم طلا چیست؟

فلزاتی که در انواع لحیم‌های مورد استفاده در صنعت طلا و جواهر به کار می روند شامل طلا، نقره، مس و کادمیوم می باشد. این فلزات از ویژگی های خاصی برخوردار هستند و به همین دلیل در ساخت طلا و جواهر به کار می روند.

نقره دارای نقطه ذوب کمتری از طلا می باشد. همین مسئله موجب می شود که برای اتصال قوی، مناسب باشد. این فلز دارای پایداری خوبی در برابر اکسید شدگی و تغییر رنگ می باشد.

مس از دیگر فلزات رایج در حوزه لحیم می باشد که پایداری بسیار بالایی در برابر اکسیداسیون دارد و زیبایی رنگ آن موجب شده است که در حوزه جواهرسازی بسیار کاربردی باشد.

کادمیوم دارای نقطه ذوب پایینی در مقایسه با دیگر فلزات می باشد و به شدت سمی است. کادمیوم از پایداری خوبی در برابر آب و هوای مختلف برخوردار است و با مشکلاتی ناشی از رطوبت مواجه نمی شود. این فلز در اغلب لحیم کاری ها به کار می رود.

کادمیوم دارای فلزات بسیار منعطف می باشد که به آسانی خم می شود و این ویژگی در کاربردی شدن آن در صنایع مختلف، نقش زیادی داشته است.

علت خشک شدن انواع لحیم‌های مورد استفاده در صنعت طلا و جواهر چیست؟

یکی از مشکلاتی که برای لحیم طلا بوجود می آید، خشک شدن لحیم طلا می باشد. این مشکل به دلایل زیر رخ می دهد:

• اکسید شدن زیاد فلزات
• کمبود روی یا نقره در ادغام لحیم
• استفاده از لحیم های نامناسب
• کمبود فلاکس در فرآیند لحیم
• آلودگی سطح قطعه طلا

نکات مهم درباره لحیم کاری

در ارتباط با لحیم کاری باید به نکات زیر توجه شود:

• نقطه ذوب لحیم در مقایسه با خود فلز مورد نظر، باید پایین تر باشد تا در پروسه لحیم کاری ذوب نشود.
• درجه حرارت های گوناگون با نتایج گوناگونی در لحیم کاری همراه می باشد.
• در برخی از لحیم ها، کادمیوم به کار رفته است. لذا در زمان لحیم کاری باید سیستم تهویه مطبوع را روشن کرد و از ماسک استفاده کرد تا مشکلی بوجود نیاید.